Denkend geloven | Geloof in welzijn

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) omschrijft gezondheid als “een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn”. Gezondheid is dus meer dan 'de afwezigheid van ziekte'. Kunnen geloof en zingeving een rol spelen bij het mogelijk maken en behouden van wat de WHO omschrijft als gezondheid? Welke plaats kan spiritualiteit hebben in de gezondheidszorg? Kunnen religieuze concepten en voorstellingen ons helpen om lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn te bevorderen? Hoe denken religies over het levenseinde en kunnen ze ons helpen beter met onze eindigheid om te gaan? In deze editie van Denkend Geloven verkennen we deze vragen in vier lezingen, met als resultaat een boeiende zoektocht naar de band tussen geloof en iets wat iedereen aanbelangt: ons welzijn.

De gestreste samenleving: waarom we alles hebben en toch ziek worden | 18 februari 2025

dr. Stephan Claes

Heel wat mensen kampen met hinderlijke lichamelijke en psychische klachten waarvoor niet direct een medische verklaring gevonden kan worden. Wat zegt dat over hoe we omgaan met onszelf en met ons lichaam? Welke elementen in onze samenleving dragen bij tot deze vormen van uitputting? En wat kunnen we eraan doen?

Artsen en andere zorgverleners hebben geen duidelijk antwoord op deze vragen. Medicatie, klassieke psychotherapie en alternatieve therapieën worden breed toegepast, met wisselend succes. We pleiten voor een meer fundamentele omslag in de manier waarop we met de uitdagingen van onze samenleving omgaan. De herontdekking van basisattitudes zoals mededogen, zelfkennis, vergeving en dankbaarheid kan daarbij een essentiële rol spelen. Deze “vergeten vaardigheden” zijn diep verankerd in alle grote tradities, ook in de christelijke spiritualiteit.

“Ze zeggen altijd tegen mij: ‘Je kan nog’, maar ik kan niet meer": spiritueel welzijn in de gezondheidszorg | 25 februari 2025

Lindsy Desmet

Een opname in het ziekenhuis, een verhuis naar een woonzorgcentrum, een kind krijgen, sterven … maken we allemaal van dichtbij of minder dichtbij mee. Die momenten, die vaak plaatsvinden in een zorgvoorziening, kunnen ons leven ingrijpend veranderen en op zijn kop zetten. Niet alleen is goede medische zorg dan van belang, maar ook spirituele zorg kan nodig zijn. Wat betekent het om als patiënt of bewoner spirituele zorg te ontvangen? En hoe wordt spiritualiteit beïnvloed in de gezondheidszorg? In deze lezing gaan we dieper in op het belang van spirituele zorg en de betekenis van spiritueel welzijn voor mensen.

Waar Hemel en Aarde elkaar ontmoeten. Genade-ervaringen in het dagdagelijkse leven | 18 maart 2025

Tine Schellekens

Over genade is al veel geschreven door theologen en filosofen, maar in de psychologie is het een redelijk recente onderzoekslijn. Volgende vragen gaven richting aan het onderzoek waar we deze avond samen zullen induiken: wat is genade en hoe begrijpen mensen genade de dag van vandaag? Verdient genade een plekje in de positieve psychologie? Hoe ervaren mensen genade in het dagelijkse leven? Hoe kunnen we genade-ervaringen psychologisch verstaan? Op welke manieren zou genade kunnen bijdragen aan ons welzijn en onze gezondheid? Tine Schellekens licht het onderzoek toe en vertelt hoe genade ieders leven kan verrijken.

Het levenseinde: een interreligieuze dialoog | 25 maart 2025

Latifa Chebaa en Axel Liégeois

In de laatste levensfase kan geloof steun en houvast bieden, in welke religie je ook thuis bent. Na een duiding van het medisch-juridische begrippenkader gaan Latifa Chebaa en Axel Liégeois met elkaar in gesprek over hoe de islam en de katholieke kerk het levenseinde benaderen, en omgaan met thema's als palliatieve sedatie, euthanasie en psychisch lijden, maar ook hoop en kracht wanneer het einde van het leven nadert.