Wetenschapscafé 'Een bloemlezing over bijen'

Bijen maken niet allen honing; ze zorgen ook voor de bestuiving van bloemen en planten. Ze spelen een hoofdrol binnen de biodiversiteit, zijn van cruciaal belang voor onze voedselproductie, en liggen aan de basis van onze landschappen en ecosystemen. Nochtans worden bijen onder druk gezet door talrijke bedreigingen. Tijdens dit wetenschapscafé hebben we het niet alleen over de uitdagingen, maar ook over mogelijke oplossingen. Wat kunnen wij doen om de bijen te redden?

Enkele vragen die naast de jouwe kunnen aan bod komen

• Hoeveel soorten bijen zijn er? Wat is het verschil met wespen?




• Wat doen bijen precies? Hoe komt het dat bijen zo nuttig zijn voor de natuur en voor de mens?




• Hoe overleven bijen in de winter?




• Waarom maken bijen honing? Eten ze die zelf ook op?




• Wat is de oorzaak van de massale bijensterfte?




• Is bijensterfte een wereldwijd probleem?




• Bestaat er een risico dat de honingbij uiteindelijk uitsterft? En wat dan? Wat met het zogenaamde citaat van Albert Einstein dat als de bijen zouden uitsterven de mensheid zou volgen binnen vier jaar?




• Stelt het probleem zich enkel voor de bijen? Wat is de ruimere context?




• Wat kunnen wij doen om de bijen te helpen?




• "Iedereen imker", is dat de oplossing? Wat met bijenkasten op de daken in steden? Of zijn bijenrestaurants beter?




• ...

Dirk de Graaf

Professor Dirk de Graaf is hoogleraar aan de Universiteit Gent, faculteit wetenschappen en directeur-oprichter van Honeybee Valley. Zijn team is betrokken bij tal van nationale en internationale onderzoeksprojecten over honingbijen en bijenteelt, met vooral een focus op het inzetten van geavanceerde technologieën om de bijensterfte aan te pakken. Hiervoor kreeg hij in 2021 een eredoctoraat aan de universiteit van Cluj-Napoca, Roemenië.

Ivan Meeus

Professor Ivan Meeus is onderzoeker aan de Universiteit Gent en richt zich voornamelijk op de gezondheid van wilde bijen.  Hij legt de nadruk op moleculaire mechanismen en onderzoekt tevens de verbanden met effecten op populatieniveau. Bijvoorbeeld, hoe een verminderde immuniteit de tolerantie en resistentie van bijen tegen ziekteverwekkers beïnvloedt. Hij onderzoekt ook hoe het voedselaanbod bijdraagt aan de gezondheid van bijen en hoe wilde bijen op populatieniveau een meerwaarde bieden als bestuivers van essentiële gewassen. Om bestuivingsdiensten in landbouwgewassen te optimaliseren ontwikkelen we mechanistische ruimtelijke modellen, die de abundantie van wilde bijen in boomgaarden kunnen voorspellen.

Kim Verhaeghe (moderator)
Kim Verhaeghe is redacteur bij Eos Wetenschap, waar hij voor de podcast Vraag Het Aan met een wetenschapper in dialoog gaat rond één centrale vraag.