Kortrijk groeit,  zelfs sneller dan de voorspellingen van Vlaanderen in 2021. 

Groei, om een nog betere stad te worden.

Deze groei is geen doel op zich, maar eerder het gevolg van een aantrekkelijke stad, verbeterde kwaliteit en verantwoorde ruimtelijke beslissingen. Groei brengt schaalvoordelen met zich mee. Dit opent de deur naar meer mogelijkheden op het gebied van openbaar vervoer, voorzieningen en investeringen in de openbare ruimte. Daarom bouwen we aan een kwalitatieve woonstad voor 90.000 inwoners. 

Dit houdt niet alleen een groei van het aantal inwoners in, maar ook een toename van de woningvoorraad om aan de vraag te voldoen. Het ruimtelijk potentieel biedt zelfs nog meer mogelijkheden. Er is nog ruimte genoeg om te groeien, ook met respect voor de bouwshift.

Hernieuwde aantrekkingskracht van de stad op starters.

Kortrijk trekt steeds meer starters aan. De afgelopen jaren was de instroom van 25 tot 35-jarigen in Kortrijk groter dan de uitstroom van deze leeftijdsgroep. Dit toont een hernieuwde interesse voor Kortrijk, wat opvallend is gezien de stad voorheen juist inwoners uit deze leeftijdscategorie verloor.

Wij zetten vol in op de toekomst, met een ambitieus beleid dat de stad nog aantrekkelijker maakt voor de nieuwe generatie stedelingen.

De woningprijzen stijgen in Kortrijk, net als in heel Vlaanderen. Betaalbaarheid blijft daarom een belangrijk speerpunt in het lokale woonbeleid. 

We voeren een gericht aanbodbeleid: minimaal 4000 extra woongelegenheden tegen 2040.

De prijs van woningen wordt bepaald door vraag en aanbod. Als het aanbod niet snel genoeg toeneemt bij stijgende vraag, stijgen de woningprijzen. Daarom willen we tegen 2040 minstens 4000 extra woningen bouwen. We werken samen met private ontwikkelaars en streven naar een efficiënt vergunningsbeleid, met focus op architecturale, ruimtelijke, economische en maatschappelijke meerwaarde via onderhandelingsstedenbouw.

We verhogen het aanbod sociale huurwoningen van 9% naar 11%.

Samen met SW+ en de private markt willen we het sociaal woningaanbod laten groeien tot minstens 11% van alle huishoudens in 2040. We realiseren dit door 20% van het nieuwe woonaanbod te reserveren voor sociale huurwoningen, wat leidt tot 1000 extra sociale woningen tegen 2040. 
Daarnaast renoveren we verouderde sociale woonwijken en ontwikkelen we masterplannen en verdichtingsmogelijkheden per deelgemeente om het patrimonium toekomstbestendig te maken en in te spelen op de wachtlijsten.

We versterken de private huurmarkt.

De private huurmarkt vervult een belangrijke rol op onze woningmarkt. Ze huisvest 11.718 alleenstaanden en gezinnen en biedt investeringsmogelijkheden voor verhuurders en investeerders. Een goed functionerende huurmarkt is in het belang van zowel huurders als verhuurders. We streven naar een extra kwalitatief aanbod.

De private markt en Kokon (voorheen het Marktverhuurkantoor) zijn partners in ons woonbeleid om het aanbod op de koop- en huurmarkt te verbreden en de betaalbaarheid te verbeteren.  We breiden Kokon's werking uit om ook mensen net buiten de sociale huisvestingscriteria te ondersteunen.

We experimenteren met alternatieve woon- en eigendomsvormen.

We durven te experimenteren met alternatieve woon- en eigendomsvormen met als doel betaalbare alternatieven te creëren. Ook al is dit een proces van “trial and error”. De stad wenst actief proefprojecten op te starten. Dit kan gaan van modulair wonen tot het opstarten van een wooncoöperatie, Community Land Trust (CLT) of een formule hamsterhuren. In de bouwcode werd een regelluw kader voorzien waarmee we deze projecten kunnen initiëren en waar ontwerpvrijheid centraal staat. 

Kortrijk speelt in op de behoeften van een steeds diversere bevolking door te investeren in een aantal kansrijke woningtypes.

Levensloopbestendige woningen

Nieuwe meergezinswoningen worden levensloopbestendig gebouwd om de vergrijzing aan te pakken, zodat bewoners zelfstandig kunnen blijven wonen op oudere leeftijd. Dit is vastgelegd in de bouwcode. Levenslang wonen in de eigen buurt wordt mogelijk gemaakt, zodat inwoners in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. En we stimuleren woningrotatie door aantrekkelijke alternatieven voor ouderen te bieden, waardoor jonge gezinnen gemakkelijker geschikte gezinswoningen kunnen vinden.

Gezinsvriendelijke woningen

We bouwen verder aan een gezinsvriendelijke stad door extra woningen te creëren die aansluiten bij de behoeften van gezinnen met kinderen. Sinds 2008 gebruiken we de woningtypetoets om de typologie van eengezinswoningen te beschermen en bepalen waar grondgebonden woningen gewenst zijn. Ons beleid richt zich op nieuwe stadswoningen, van compacte rijwoningen tot woningen op één verdieping, gebouwd op strategische locaties volgens het bouwshiftkader en de woningtypetoets.

Familieappartementen

Jonge ouders verhuizen vaak naar omliggende gemeenten vanwege de beperkingen van stadsappartementen, zoals beperkte ruimte en gebrek aan kindvriendelijke faciliteiten. Om gezinnen in de stad te behouden, introduceren we het 'familieappartement' als innovatieve oplossing. Deze appartementen worden ontworpen op strategische locaties nabij voorzieningen, openbaar vervoer en parken. Ze moeten voldoende ruimte bieden voor kinderen en genoeg buiten- en bergruimte.

Woningen voor starters

Kortrijk is de grootste studentenstad van West-Vlaanderen. Recent werden 1.600 studentenkamers vergund, hiermee zijn we klaar voor verdere groei.
Om 'young professionals' na hun studie in de stad te houden, bieden we aantrekkelijke woonopties aan. Deze jonge professionals zoeken betaalbare, moderne en flexibele woningen met technologie en duurzaamheid. Ze geven de voorkeur aan compacte woonruimtes met collectieve voorzieningen zoals gedeelde werk- en ontspanningsruimtes, die privacy en sociale interactie combineren.

De stad voert een actief kwaliteitsbeleid. We ondersteunen waar nodig en grijpen in waar dat moet. Op deze manier streven we naar een woonstad met hoge kwaliteitsstandaarden.

Kortrijk scoort gemiddeld op woningkwaliteit vergeleken met andere centrumsteden. Dit betekent echter niet dat er geen problemen zijn. Elk jaar worden woningen ongeschikt of onbewoonbaar verklaard omdat ze niet voldoen aan de minimale kwaliteitsnormen van de Vlaamse Codex Wonen. Maar dankzij actieve opvolging worden deze verwaarloosde panden opgeknapt en hergebruikt.

Ons doel is de kwaliteit van de woningvoorraad te verbeteren zonder de betaalbaarheid uit het oog te verliezen. Daarnaast willen we dat nieuwbouw- en herbouwprojecten klaar zijn voor de toekomst, en voorbereid zijn op uitdagingen op het gebied van demografie, klimaat, wonen en mobiliteit.

We streven naar meer kwaliteit vanuit 3 invalshoeken door middelen en instrumenten te bundelen:

1. Minimale woonkwaliteiten door controle

Kortrijk wil zorgen voor minimale woningkwaliteit, zodat iedereen menswaardig kan wonen. Daarom handhaven we de Vlaamse kwaliteitsnormen streng en pakken we leegstand en verwaarlozing aan, gekoppeld aan intensieve begeleiding van woningeigenaars.

Hoe doen we dit?

1. Proactieve, gerichte controles.
2. Begeleiding van eigenaars bij het op orde brengen van huurpanden.
3. Verhogen van de druk op nalatige eigenaars.
4. Inspectie van woningen wanneer huurders een sociale woning krijgen toegewezen.

2. Verhoogde woonkwaliteiten van bestaande woningen door renovatie

Kortrijk wil het bestaande woningpatrimonium kwalitatief en toekomstbestendig maken. De Vlaamse overheid streeft naar energiezuinige woningen tegen 2050, met een maximale EPC-score van 100 kWh/m². Om dit te bereiken, verhoogt Kortrijk haar inspanningen, biedt persoonlijke begeleiding en een efficiënt premiestelsel.

3. Verhoogde woonkwaliteiten van nieuwbouwwoningen door kwaliteitseisen op te leggen

Bij nieuwbouw en grondige renovaties verhogen we de woonkwaliteit door strengere eisen in de bouwcode. Dit omvat energie-efficiëntie, levensloopbestendigheid, buitenruimte, collectieve voorzieningen, duurzame mobiliteit, en meer. Zo zorgen we ervoor dat nieuwe gebouwen beter voorbereid zijn op de toekomst.

Kortrijk is een stad van verbonden buurten. Er zijn 35 unieke woonbuurten, elk met een eigen identiteit. 

Samen vormen de woonbuurten een aaneenschakeling van levendige en diverse woonmilieus op ‘mensen’ afstand. We laten de woonstad evolueren op een manier die past bij de identiteit van elke buurt.

We willen de stad laten groeien op de juiste locaties. We kiezen de meest slimme plekken om te groeien: nabij voorzieningen, groen, openbaar vervoer en fietspaden.

We definiëren 5 kwaliteiten voor de woonbuurten die het uitgangspunt vormen voor groei of transformatie van de woonstad.

Wonen  draait niet alleen om de individuele woning, maar ook om de kwaliteit van de ruimere leefomgeving rondom de woning. Deze buurtkwaliteiten dragen eveneens bij aan aangenaam wonen in Kortrijk.

1. Draagkrachtige woonbuurten = groeien op verantwoorde locaties
2. Intergenerationele woonbuurten = levenslang wonen in de eigen buurt
3. Klimaatrobuuste woonbuurten = Hittebestendige, biodiverse en overstromingsvrije buurten
4. Unieke woonbuurten = verder bouwen op de identiteit van iedere buurt
5. Verbonden woonbuurten = ontmoeting faciliteren tussen bewoners
    

Brecht Van De Kerckhove, Atelier Romain en Wout Maddens, schepen van bouwen wonen en stadsvernieuwing gaan in op de ambities die de stad Kortrijk naar voor schuift met het woonplan. Het woonplan heeft als doel de stad te helpen groeien naar een meer duurzame, leefbare en verbonden woonstad, met aandacht voor groene ruimtes en betaalbaarheid en kwaliteitsvolle woningen voor alle generaties.

In deze aflevering schuiven Rita Agneessens (Architect - Link Lab), Filip Lemaitre (Bureau 50) en Joke Goyvaert (Woonbeleidscoördinator stad Kortrijk) aan tafel. Ze gaan dieper in op het creëren van een levensloopbestendige buurt en woning. Ze onderzoeken hoe verschillende levensfasen en diverse behoeften kunnen worden meegenomen, met als doel de mogelijkheid te bieden om in de eigen omgeving te kunnen blijven wonen. Hierbij streven ze ernaar verder te kijken dan alleen de individuele gezinswoning en oog te hebben voor ieders woonbehoefte.

In deze aflevering focussen we op stedelijke groei met gasten: Wout Maddens (Schepen van Bouwen, Wonen en Stadsvernieuwing), Linda Boudry (Ex-directeur Kenniscentrum Vlaamse Steden), en Leo Van Broeck (Voormalig Vlaams Bouwmeester). Samen verkennen ze de kansen die groei voor een stad kunnen bieden. Kortrijk ambieert meer stedelijkheid en streeft een grotere groei, boven de huidige prognose, na. Groei wordt gezien als katalysator voor kwaliteit en verantwoorde ruimtelijke keuzes, en niet als doel op zich.

 In deze aflevering komen Jeroen David (Kabinetsmedewerker schepen Wout Maddens), Thomas Raes (Directeur sociale woonmaatschappij SW+) en Kristof Vanfleteren (CEO projectontwikkelaar ION) bij elkaar om te praten over het vraagstuk van betaalbaarheid op de woningmarkt. Ze bespreken manieren om de huurmarkt te verbreden, zodat iedereen een eerlijke kans en toegang heeft tot een kwalitatieve woning. Daarnaast debatteren ze over hoe de overheid een impact kan hebben op de betaalbaarheid van woningen. Ze verkennen mogelijke beleidsmaatregelen en initiatieven die kunnen bijdragen aan het creëren van een meer betaalbare en inclusieve woningmarkt.

In deze aflevering bespreken Sigert Defrancq (Architect - Veldhuis), Jochen Defrancq (Alto Interiors) en Annelies Wyseur (Vastgoedmakelaar - Groep Dewaele) de woonvoorkeuren van young professionals, starters en gezinnen. Ze gaan dieper in op de diverse noden en behoeften van zowel grote als kleine gezinnen en de rol van steden bij het creëren van aantrekkelijke woonomgevingen. Daarnaast behandelen ze onderwerpen zoals woningrotatie en de belangrijke rol van publieke en collectieve voorzieningen. Luister mee naar hun inzichten en ideeën voor een optimale woonsituatie voor starters en gezinnen.