Sinds dit jaar zijn er nieuwe regels voor sociaal wonen. In het lentenummer van SIEN. las je al over de woonmaatschappij SW+. Die beheert nu alle sociale woningen in Kortrijk. Maar dat is niet de enige verandering.
Dak- en thuisloosheid
De regels rond sociaal wonen zijn niet eenvoudig. Er bestaan ook een aantal misvattingen. Martine Knockaert is de juiste persoon voor wat meer uitleg. Martine: “Ik werk bij het OCMW Kortrijk voor de Kenniscel over Wonen. Daarnaast ben ik coördinator van het Housing First project. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met het CAW. Via Housing First stellen we een tiental woningen beschikbaar aan dak- en thuislozen. Vanaf 2025 zal er ook een appartement zijn voor jongeren. De aanmelding verloopt via maatschappelijk werkers. In overleg met het CAW gaan we na wat de best geschikte woonvorm is voor iemand. Later kunnen die mensen eventueel doorschuiven naar een sociale woning. Of we onderzoeken andere mogelijkheden. We kunnen bijvoorbeeld een woning helpen zoeken op de private huurmarkt of mogelijkheden nagaan bij andere sociale organisaties. Duurzame huisvesting is altijd het doel.”
Nieuwigheden sociaal wonen
“Een ander belangrijk deel van mijn taken is samenwerking met SW+ over de Kortrijkse sociale woningen. Een van de veranderingen is dat SW+ nu werkt met verschillende woonregio’s in Kortrijk. Die gebieden zijn mee gebaseerd op die van de Kortrijkse wijkteams. Per regio vormen huurbegeleiders en pandbeheerders een team dat verantwoordelijk is voor de woningen in een aantal straten. Elke huurder van SW+ heeft een vaste huurbegeleider en pandbeheerder. Voor huurders is het nu duidelijker wie hun contactpersoon is. Dat zorgt voor een beter persoonlijk contact.”
Centraal inschrijvingsregister
“Het centraal inschrijvingsregister voor heel Vlaanderen is een andere nieuwigheid. Voortaan moet je je online inschrijven voor een sociale woning. Dit doe je één keer. Maar wie op een wachtlijst staat, moet zijn dossier jaarlijks herbevestigen om op de lijst te blijven. Doe je dit niet, dan verlies je je plaats. Krijg je daarover een brief van SW+? Dan is het dus erg belangrijk dat je erop reageert.
De online inschrijving schrikt sommige mensen af. Je hebt bijvoorbeeld een e-ID nodig, die je moet verbinden met je computer, of toegang tot itsme. Gelukkig kan je hulp krijgen bij SW+, de Kortrijkse wijkteams of de Digipunten.”
Voordelen en voorwaarden
“Het voordeel van een sociale woning is dat je huurprijs berekend wordt op basis van je inkomen. Er bestaan bovendien gezinskortingen en huursubsidies, bij plotse vermindering van je inkomen kan je huur na 3 maanden aangepast worden, ... Een goedkopere woning vinden is moeilijk.
- Je moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Bijvoorbeeld:
- Je bent 18 jaar oud. Als je jonger bent, moet je ontvoogd zijn of zelfstandig wonen.
- Je bent ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister.
- Je hebt geen woning of bouwgrond, zowel in het binnen- als buitenland. Er zijn wel uitzonderingen, bijvoorbeeld als je woning echt onbewoonbaar is verklaard, als je in een echtscheiding zit, …
- Je mag maar een bepaald bedrag aan financiële middelen gespaard hebben.”
Wachtlijst
“Voor wie al op de wachtlijst staat, is ook het toewijzingssysteem veranderd. Er zijn 4 mogelijke manieren om vooruit te raken op de wachtlijst:
- de standaardprocedure
- de versnelde procedure
- het doelgroepenbeleid
- de mutatie
De meeste mensen volgen de standaardprocedure met een chronologische volgorde. Wie minstens 5 jaar in de laatste 10 jaar onafgebroken in Kortrijk woonde, komt eerst aan bod.
Als tweede heb je de versnelde procedure. De gemeenten in regio Kortrijk maakten daarover samen afspraken. Die leggen vast in welke speciale gevallen iemand sneller een sociale woning kan krijgen. Bijvoorbeeld voor iemand:
- die dak- of thuisloos is of dat dreigt te worden
- die begeleiding krijgt in de geestelijke gezondheidszorg
- die begeleiding krijgt door een erkende organisatie rond jongerenwelzijn
- met een zeer slechte woningtoestand.
De derde manier is voor speciale doelgroepen, zoals mensen met een fysieke of mentale handicap of 65+’ers.
Tot slot heb je de mutatie. Mensen in dat systeem hebben altijd voorrang. Met mutatie bedoelen we mensen die al in een sociale woning wonen. Soms past bijvoorbeeld een kleinere woning beter bij hen, als de kinderen uit huis gaan. Of mensen moeten verhuizen omdat hun sociale woonwijk gerenoveerd wordt. Nieuw Kortrijk en Lange Munte zijn mooie voorbeelden van zulke wijken. Renovaties zijn regelmatig nodig om bijvoorbeeld te voldoen aan de klimaateisen of omdat de samenstelling van de bevolking verandert. De laatste jaren zien we dat er enerzijds meer alleenstaanden zijn, maar anderzijds ook meer heel grote gezinnen.”
Misvattingen
“Bij sommige mensen leven er misvattingen over sociale woningen. Men denkt weleens dat nieuwkomers in België sneller aan een sociale woning zouden geraken, maar dat klopt niet. Zoals gezegd: iedereen komt in de standaardprocedure aan bod volgens de datum waarop ze op de wachtlijst staan. Zelfs in de versnelde procedure krijg je alleen voorrang bij serieuze gebreken aan je woning, die wettelijk bepaald zijn. Heel wat woningen die ongeschikt of onbewoonbaar verklaard zijn, geven geen voorrang. Een vochtprobleem is bijvoorbeeld niet genoeg.”